Zink   Cornetto

Toen ik in 1982 mijn eerste zink maakte  wist ik nog niet aan wat voor prachtige ontdekkingsreis ik was begonnen. Dat eerste instrument heb ik destijds door wijlen Willem Bremer (de eerste professionele zinkenist in Nederland) laten proberen. Het was mede zijn enthousiasme over het instrument dat mij heeft gemotiveerd om verder te gaan met het maken van zinken.

 

Over het ontstaan van het woord "zink" kan niets met zekerheid worden gezegd. Aannemelijk lijkt wel dat het Oudgermaanse woord "tan" (tand) en het Oudduitse "Zint" een rol hebben gespeeld. Het Italiaanse "cornetto" (benaming die veelal internationaal wordt gebruikt) en de Engelstalige naam "cornett" zijn eenvoudiger te herleiden vanuit het Latijnse woord "cornu" (hoorn).

 

Vanaf het begin van de 15e eeuw zijn er afbeeldingen, houtsneden en fresco's bekend waarop duidelijk zinken zijn te herkennen. Een nog vroeger bewijs van het gebruik van de zink treffen we in een gedicht van Guillaume de Machaut (rond 1370), waar hij schrijft over "le grant cornet d'Alemaingne".

In een kroniek uit 1454 lezen we dat men aan het Bourgondische hof een groot feest vierde, waarbij de hofkapel in een reusachtige taart speelde. In de taart zaten een aantal musici en één van hen speelde op een "Deutschen Zinken".

 

Tussen 1500 en 1650 speelde de zink een grote rol in het West-Europese muziekleven.

Zinkenisten stonden vaak in hoog aanzien en verdienden soms evenveel als de kapelmeesters.

 

In 1525 was Michel Nonnenmacher von Ilsfeld ("ein Zinkenblasser und gueter Pfeifer") regelmatig gast aan tafel bij graaf Ludwigen von Helfenstain. Tijdens de boerenopstand sloot hij zich aan bij de boeren en maakte de adel belachelijk. Toen de opstandige boeren werden verslagen werd de zinkblazer gevangen genomen en in een kwartier tijd levend verbrand.

 

In de tweede helft van de 17e eeuw nam de viool veelal de muzikale rol van de zink over en raakte het blaasinstrument meer en meer op de achtergrond.

Toch is de zink ook in de 18e eeuw nog wel gebruikt. In een enkele cantate van Bach is er nog sprake van partijen voor zink.

 

Tot in de 19e eeuw kende men in Duitsland het "Turmblasen" waarbij ook de zink nog een rol speelde.

 

Bronnen: 

- Jahrbuch der Göttinger Akademie der Wissenschaften 2008.

- Basler Jahrbuch für historische Musikpraxis 1981.